Zelfvertrouwen en doelmatig boosheid uiten

Wat gebeurt er met je zelfvertrouwen als je je boosheid niet op een doelmatige manier uit? Je ‘ontzelft’ jezelf en dat is funest voor je gevoel van eigenwaarde. Een interessant boek over dit onderwerp is ‘Dans van woede’ door H.G. Lerner. Hieronder een interessant deel uit dit boek.

Signaal

Boosheid en/of woede is een signaal dat de integriteit van jezelf bewaakt. Het laat je weten dat een aantal belangrijke zaken spelen, zoals:

• Belangrijke emotionele kwesties pak je niet aan.
• Je normen, waarden, overtuigingen, prioriteiten, en dergelijke offer je teveel op.
• Je doet en geeft meer dan je je kunt veroorloven of waar je verantwoordelijk voor bent; jij over-functioneert.
• Een ander doet te veel voor jou ten koste van je eigen ontwikkeling en jouw eigen verantwoordelijkheid, jij onder-functioneert.

Onderdrukken

Boosheid kan aanzetten tot nee-zeggen tegen de manier hoe een ander jou behandelt en ja-zeggen tegen datgene waar je innerlijke zelf je toe aanzet. Maar benut je deze signalen en kansen wel? Of stel jij jezelf misschien een of meer van de volgende vragen die je boosheid direct de kop indrukken.

• Is mijn boosheid legitiem?
• Heb ik wel het recht om kwaad te zijn?
• Wat heeft het voor zin om boos te zijn? Bereik ik er iets mee?
• Het is het niet waard.

Gevolgen

Het gevolg van structureel zwijgen en niet je ongenoegen, boosheid en/of woede uiten is dat je steeds iets, dat belangrijk voor jou is, opoffert ten koste van jezelf en ten voordele van een ander. Het kan zelfs zo zijn dat je op den duur het niet eens meer opmerkt dat je alle reden hebt om boos te worden. Er treedt een automatisch systeem in werking van horen, zien en zwijgen. Of je hoort, ziet en denkt niet eens meer. Dit is de nette dame-reactie.

Of je uit wel je boosheid maar niet op een doeltreffende manier. Je uit je boosheid door hoog van de toren te blazen en onredelijk te zijn, waardoor je niet serieus genomen wordt. Uiteindelijk bereik je je doel niet. Je haalt alleen maar bakzijl. Als je ondoelmatig je boosheid uit dan ben je net zo ver van huis als iemand die zijn boosheid helemaal niet uit. Het alleen maar uiten van boosheid lucht misschien heel even op. Het is een vorm van klagen en vervolgens blijf je wel leven in een situatie die jou niet dient en afbreuk doet aan jouw normen, waarden, overtuigingen en prioriteiten. Dit is de feeks-reactie.

Zowel zwijgen als ondoelmatig boos worden is funest voor je gevoel van eigenwaarde en je zelfvertrouwen. In beide gevallen wordt voorbij gegaan aan jouw ideeën, normen, overtuigingen, keuzes en ‘ontzelf’ je je eigen ik. Lees ook mijn blog over ‘De 5 soorten illusies ofwel afweermechanismen’.

 

Vragen die je helpen

Het is zaak te leren om op een constructieve manier om te gaan met de boosheid die je ervaart door bijvoorbeeld jezelf de volgende vragen te stellen.

• Waar ben ik nu eigenlijk boos om?
• Wat is het probleem en wiens probleem is het nu eigenlijk?
• Hoe kom ik erachter wie waar verantwoordelijk voor is?
• Hoe kan ik mijn boosheid zodanig uiten dat ik me niet alleen maar hulpeloos en machteloos voel?
• Hoe kan ik mijn standpunt overbrengen zonder passief of agressief te worden?
• Met wat voor risico’s word ik geconfronteerd als ik duidelijker en assertiever wordt?
• Als boos worden niets oplevert, hoe ga ik het dan wel aanpakken?

Om uiteindelijk verandering in een situatie te bewerkstelligen zal je zelf de verantwoordelijkheid dienen te nemen en assertiviteit moeten tonen. Dit is niet makkelijk. Er kunnen tegenzetten gedaan worden. Zeker in (gezins)relaties met langdurige patronen zal dit spanning en stress geven. Om deze spanning te verminderen kan het zijn dat je er toch van afziet om vasthoudend te zijn. Echter als jij niets doet dan verandert er zeker niets. De keus is aan jou, hoe moeilijk het ook is.