Een halfvol glas door neuroplasticiteit
We kennen allemaal de uitdrukking: is je glas half vol of half leeg? Of je kent vast wel de kreet: self-fulfilling prophecy. Maar wat hebben die met elkaar te maken?
Het antwoord zegt veel meer over je brein en je manier van denken dan je misschien denkt. Het gaat verder dan een positieve of negatieve mindset hebben. De manier waarop je brein werkt heeft invloed op hoe je je leven ervaart.
Maar wist je dat hoe je je leven ervaart langs neurale paden in je hersenen lopen en je deze actief kunt veranderen? Dat je je hersenen kunt trainen om nieuwe neurale paden aan te leggen die je helpen om positiever te denken en meer voldoening te ervaren?
As you think, so you feel
As you feel, so you do
As you do, so you have
De kracht van aandacht: Je filters bepalen wat je ervaart
Het begint allemaal met aandacht. Heb je ooit gemerkt dat als je op zoek bent naar een nieuwe auto, een bepaald merk, je ineens overal op straat dezelfde auto ziet? Dit is geen toeval. Het is een gevolg van hoe je brein werkt.
Het volgende speelt een rol. Gedurende je leven sla je informatie op. Dat zijn onder andere ervaringen en herinneringen, voorbeeldgedrag van anderen, normen, waarden en overtuigingen, gebruik van taal. Dit is opgeslagen in je onbewuste. Dit zijn je filters die bepalen hoe je informatie / prikkels van buiten die via je zintuigen binnenkomen intern verwerkt. Ze maken dat je informatie situaties en gebeurtenissen gaat vervormen, generaliseren of weglaten.
Dat beïnvloedt jouw beeldvorming van die situatie, vervolgens je gevoel/emoties/stemming erover en daarna je gedrag. Dit proces gaat nog sneller dan jij je bewust bent.
RAS; Reticulair Activatiesysteem als portier
Je hersenen en zintuigen filteren dus voortdurend bewust en onbewust de enorme hoeveelheid informatie die dagelijks op je afkomt.
Een deel van je brein, het Reticulair Activatiesysteem (RAS), bepaalt wat er belangrijk genoeg is om je bewustzijn te bereiken, want anders kan je al die hoeveelheid prikkels niet aan.
Je RAS is een portier die op basis van alles wat in je onbewuste is opgeslagen bepaalt wat wel en niet belangrijk voor je is en door mag naar je bewustzijn.
Wanneer je onbewuste vooral in de “ik zie alleen maar problemen”-stand staat, zal je brein vooral die dingen registreren die dat negatieve beeld bevestigen. Hierdoor lijkt het alsof alles om je heen tegenzit. Je glas is half leeg en dat voelt echt zo. Maar dit is niet omdat de wereld alleen maar slecht is, maar omdat je brein zo is getraind om vooral die negatieve informatie op te merken en door te laten. Je ziet de problemen en de beren op de weg en mist daarmee de kansen en de mooie dingen die er óók zijn. Alleen die merk je niet bewust op.
Self-fulfilling prophecy: Denken beïnvloedt doen
Hier komt de self-fulfilling prophecy in het spel. Jouw gedachten bepalen wat jou opvalt in jouw realiteit. Als jij (onbewust) gelooft dat niemand je aardig vindt, zal je de omgang met andere mensen anders beoordelen (zie je wel,… of ik geloof niet dat ze dat compliment meent), dan wanneer je gelooft dat je wel aardig bent en anderen dat ook vinden.
Als je gelooft dat je geen succes zult hebben, dan handel je daar vaak onbewust naar. Je neemt misschien minder risico’s, stelt minder vragen en bent sneller ontmoedigd. Je bevestigt dan je eigen overtuigingen door je gedrag. Zo blijft het glas half leeg.
Aan de andere kant, als je gelooft dat er wel kansen zijn en dat dingen beter kunnen gaan, zul je anders handelen. Je neemt meer initiatief, staat meer open voor nieuwe mogelijkheden en je brein begint juist positieve prikkels op te pikken. Je creëert dan een cyclus van succes door je overtuigingen en gedrag.
Verander je gedachten en je verandert je wereld.
Neuroplasticiteit: Je brein kan veranderen
Het goede nieuws is dat je brein flexibel is. Dit staat bekend als neuroplasticiteit. Neuroplasticiteit betekent dat je hersenen in staat zijn om zich aan te passen en nieuwe neurale paden te creëren, zelfs op latere leeftijd. Dit betekent dat je letterlijk je gedachten en gedrag kunt herprogrammeren om positiever en veerkrachtiger te worden.
Hoe doe je dat? Door bewust te kiezen waar je je aandacht op richt. Stel jezelf regelmatig de vraag: “Is dit helpend?” of “Waarom zie ik dit nu zo?” Dit helpt je om je valkuilen, triggers en gedachtenpatronen te doorbreken. Wanneer je vaker bewust kiest om positieve dingen op te merken, bouw je nieuwe neurale verbindingen in je brein. Dit kost tijd en oefening, maar net als met elke gewoonte, wordt het steeds makkelijker naarmate je het vaker doet. Herhaling is hier cruciaal.
Bewustwording: De sleutel tot verandering
Bewustwording is de eerste stap naar verandering. Je brein reageert vaak automatisch op situaties op basis van patronen die je door de jaren heen hebt ontwikkeld. Deze patronen zijn vaak zo ingebakken dat ze als vanzelf opkomen. Maar als je je eenmaal bewust wordt van deze patronen, kun je ze ook gaan veranderen.
Neem bijvoorbeeld de gewoonte om je op het negatieve te richten. Wanneer je merkt dat je dit doet, kun je een bewuste keuze maken om je aandacht te verleggen naar iets positiefs. Vraag jezelf af: “Zie ik dit nu echt zoals het is, of ben ik gefocust op het negatieve?” Door deze stap te zetten, begin je je brein te trainen om nieuwe neurale paden te ontwikkelen die je helpen om positiever en flexibeler te denken.
Praktische tips om je brein aan te passen naar een halfvol glas
- Geef je hersenen een opdracht: Wat voor moois of leuks ga ik vandaag meemaken? Hoe kan ik aan dit project een goede bijdrage leveren?
- Oefen dankbaarheid: Begin en eindig je dag door drie dingen op te noemen waar je dankbaar voor bent. Dit helpt je brein om te focussen op het positieve.
- Herken negatieve gedachten: Wanneer je merkt dat je in negatieve gedachten vervalt, stel jezelf de vraag: “Is dit helpend?” Als het antwoord nee is, probeer dan bewust je aandacht te verleggen naar iets positiefs of verzien iets dat wel helpend is.
- Visualiseer succes: Stel je voor dat dingen goed gaan. Dit activeert de positieve neurale paden in je brein en versterkt je geloof in positieve uitkomsten.
- Mindfulness: Door bewust in het moment te zijn, kun je beter opmerken waar je gedachten naartoe gaan en je aandacht sturen naar wat echt belangrijk is.
Met neuroplasticiteit vul je je glas bewust
De manier waarop je naar de wereld kijkt, beïnvloedt je leven op een diepere manier dan je tot nog toe misschien wist. Maar gelukkig kun je je blik veranderen door bewust je aandacht te sturen en je hersenen te trainen. Door gebruik te maken van de kracht van neuroplasticiteit, kun je je leven meer sturen in de richting van oog hebben voor het goede en mooie.
Dit vergroot je veerkracht en voldoening in je leven. Je glas is misschien niet altijd vol, maar je hebt de kracht om te kiezen hoe je het verder vult. Het begint allemaal met bewustwording en het sturen van je aandacht. Wat kies jij vandaag?
